Ιστορία της Chinatown

Παρά το γεγονός ότι οι Κινέζοι μετανάστες φέρεται να έχουν φθάσει στην περιοχή κατά τη δεκαετία του 1840, ο πρώτος Κινέζος που πιστώνεται ως πρώτος μόνιμος μετανάστης της Chinatown ήταν ο Ah Ken, ένας επιχειρηματίας, ο οποίος ίδρυσε ένα επιτυχημένο κατάστημα πούρων στο Park Row.

Είχε έρθει για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη γύρω στο 1858, όπου ήταν “πιθανώς ένας από τους Κινέζους που ανέφεραν τα κουτσομπολιά της δεκαετίας του εξήντα [1860] που πλάσαρε απαίσια πούρα για τρία σεντς το καθένα λίγο μακρύτερα από το φράχτη του City Hall Park προσφέροντας ένα χαρτί και μία μικρή λάμπα πετρελαίου ως αναπτήρα”, σύμφωνα με τον συγγραφέα Alvin Harlow του Old Days Bowery: Το Χρονικό ενός διάσημου δρόμου (1931).

Αργότερα οι μετανάστες ομοίως θα έβρισκαν δουλειά ως “άνδρες των πούρων”, ή κουβαλώντας πινακίδες. Η ιδιαίτερη επιτυχία του Ah Ken ενθάρρυνε τους κατασκευαστές πούρων William Longford, John Occoo και John Ava να ασκήσουν το επάγγελμά τους στην Chinatown σχηματίζοντας τελικά μονοπώλιο στο εμπόριο των πούρων.

Υπάρχει η σκέψη ότι ο Ah Ken διατηρούσε ένα μικρό σπίτι στον Lower Mott Street και μίσθωνε κουκέτες στους πρώτους Κινέζους μετανάστες που έφτασαν στην Chinatown.

Με τα χρήματα που κέρδισε ως ιδιοκτήτης, – κατά μέσο όρο 100 δολάρια το μήνα – ήταν σε θέση να ανοίξει το δικό του κατάστημα καπνού στο Park Row γύρω από την οποία θα αυξανόταν η σημερινή Chinatown.

Αντιμέτωποι με την αύξηση των διακρίσεων και των νέων νόμων οι οποίοι εμπόδιζαν τη συμμετοχή σε πολλά επαγγέλματα στη Δυτική Ακτή, ορισμένοι Κινέζοι μετανάστες μετακινήθηκαν προς τις  πόλεις της Ανατολικής Ακτής σε αναζήτηση εργασίας.

Οι πρώτες επιχειρήσεις σε αυτές τις πόλεις περιλάμβαναν πλυντήρια στο χέρι και εστιατόρια. Η Chinatown ξεκίνησε στους δρόμους Mott, Park,Pell και Doyers, ανατολικά της διαβόητης περιοχής Five Points. Μέχρι το 1870, υπήρξε ένας Κινέζικος πληθυσμός 200 άτομα.

Μέχρι τη στιγμή που ο Κινέζικος Νόμος Αποκλεισμού του 1882 ψηφίστηκε, ο πληθυσμός είχε φτάσει τους 2.000 κατοίκους. Μέχρι το 1900, υπήρξαν 7.000 Κινέζοι κάτοικοι, αλλά λιγότερες από 200 Κινέζες.

Στις πρώτες ημέρες της Chinatown κυριαρχούσαν τα Κινέζικα “tongs”, που ήταν ένα μείγμα ενώσεων φυλών, αποίκων, πολιτικών συμμαχιών και συνδικάτων εγκλήματος. Οι ενώσεις άρχισαν να παρέχουν προστασία από την παρενόχληση λόγω του αντι-κινεζικού συναισθήματος.

Κάθε μια από αυτές τις ενώσεις ήταν ευθυγραμμισμένη με μια συμμορία των δρόμων. Οι ενώσεις ήταν πηγή βοήθειας στους νέους μετανάστες, έδιναν δάνεια που θα συνέβαλαν στην ανάληψη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, και ούτω καθεξής.

Οι ενώσεις σχημάτισαν ένα κυβερνητικό σώμα που ονομαζόταν Chinese Consolidated Benevolent Association. Αν και αυτό το σώμα είχε ως στόχο να προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων ενώσεων, άνοιξε πόλεμο μεταξύ των ενώσεων On Leong και Hip Sing. Ένα μεγάλο μέρος του πολέμου των Κινεζικών συμμοριών έλαβε χώρα στην οδό Doyers. Συμμορίες όπως οι Ghost Shadows και οι Flying Dragons επικρατούσαν μέχρι τη δεκαετία του 1990.

Το μοναδικό πάρκο στην Chinatown, το Columbus Park, ήταν χτισμένο σε αυτό που κάποτε ήταν το κέντρο της περιβόητης γειτονιάς Five Points της Νέας Υόρκης. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, αυτή ήταν η πιο επικίνδυνη περιοχή-παραγκούπολη των μεταναστών στη Νέα Υόρκη (όπως απεικονίζεται στο βιβλίο και την ταινία Συμμορίες της Νέας Υόρκης).

Στα χρόνια που ακολούθησαν αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες θέσπισαν το νόμο Μετανάστευσης και Αλλοδαπών του 1965, επιτρέποντας σε πολλούς περισσότερους μετανάστες από την Ασία να εισέλθουν στη χώρα, ο πληθυσμός της Chinatown εξερράγη. Γεωγραφικά, το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης ήταν οι γειτονιές στα βόρεια. Στη δεκαετία του 1990, ο Κινεζικός λαός άρχισε να κινείται σε ορισμένα τμήματα του δυτικού Lower East Side, το οποίο 50 χρόνια νωρίτερα κατοικούνταν από Εβραίους της Ανατολικής Ευρώπης και 20 χρόνια νωρίτερα είχε καταληφθεί από ισπανόφωνους.

Η Chinatown επηρεάστηκε αρνητικά από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Όντας τόσο κοντά στο Ground Zero, ο τουρισμός και οι επιχειρήσεις άργησαν πολύ να επιστρέψουν στην περιοχή. Άλλη μία αιτία ήταν ότι το Αστυνομικό Τμήμα της πόλης της Νέας Υόρκης έκλεισε τον Park Row – ένα από τα δύο μεγάλα οδικά δίκτυα που συνδέουν το οικονομικό κέντρο με την Chinatown.

Μέχρι το 2007 συγκυριαρχίες πολυτέλειας άρχισαν να εξαπλώνονται από το Soho στην Chinatown. Προηγουμένως η Chinatown είχε χαρακτηριστεί από τον συνωστισμό κατοικιών από κυρίως Κινέζους κατοίκους. Αν και ορισμένα σχέδια έχουν στόχο την Κινεζική κοινότητα, η ανάπτυξη κατοικιών πολυτελείας έχει αυξήσει την οικονομική και πολιτιστική ποικιλομορφία στην Chinatown.

Σήμερα, η αύξηση των τιμών των ακινήτων του Manhattan και τα υψηλά μισθώματα, επηρέασαν επίσης την Chinatown. Πολλοί νέοι και φτωχότεροι Κινέζοι μετανάστες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα ενοίκια και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, την επιβράδυνση της ανάπτυξης. Επίσης έχει αρχίσει και μια διαδικασία μετεγκατάστασης στο Flushing Chinatown του Queens και το Brooklyn Chinatown. Πολλά διαμερίσματα, ιδιαίτερα στο Lower East Side και την Little Italy, η οποία είχε προσιτά ενοίκια στους νέους Κινέζους μετανάστες, ανακαινίζονται και στη συνέχεια πωλούνται ή ενοικιάζονται σε πολύ υψηλότερες τιμές. Οι ιδιοκτήτες κατοικιών, πολλές από τις οποίες ανήκουν σε Κινέζικο-Αμερικάνους, τερματίζουν τις μισθώσεις σε κατοίκους  με χαμηλό εισόδημα.

Μέχρι το 2009 πολλοί νέοι Κινέζοι μετανάστες εγκαταστάθηκαν κατά μήκος του East Broadway, αντί του ιστορικού πυρήνα δυτικά του Bowery. Επιπλέον οι Μανταρίνοι άρχισαν να επισκιάζουν τους Καντώνους ως η κυρίαρχη κινεζική διάλεκτος στην Chinatown της Νέας Υόρκης κατά το πέρασμα των χρόνων. Η New York Times αναφέρει ότι η Flushing Chinatown είναι αντίπαλοι με την Chinatown τουManhattan από την άποψη ότι είναι ένα πολιτιστικό κέντρο για τους Κινέζους.

Οικονομία στην Chinatown

Οι Κινέζοι οπωροπώλες και ιχθυοπώλες συγκεντρώνονται γύρω από τις οδούς Mott, Mulberry, Canal(από την οδό Baxter) και σε όλο το μήκος του East Broadway (κυρίως από την οδό Catherine). Η κινεζική συνοικία κοσμηματοπωλείων βρίσκεται στην οδό Canal μεταξύ των οδών Mott και Bowery. Λόγω του υψηλού ποσοστού αποταμίευσης μεταξύ των Κινέζων, υπάρχουν πολλές Ασιατικές και Αμερικάνικες τράπεζες στη γειτονιά.

Η οδός Canal, δυτικά της Broadway (ιδιαίτερα στη βόρεια πλευρά), είναι γεμάτη με πλανόδιους πωλητές που πωλούν απομιμήσεις αρωμάτων, ρολογιών και τσαντών χειρός. Αυτό το τμήμα της οδού Canal στο παρελθόν ήταν η περιοχή των αποθηκών των καταστημάτων που πωλούσαν το πλεόνασμα των ηλεκτρονικών ειδών.

Εκτός από τα περισσότερα από 200 κινεζικά εστιατόρια της περιοχής που παρέχουν απασχόληση, υπάρχουν επίσης και κάποια εργοστάσια. Η βιομηχανίας της μόδας έχει διατηρήσει κάποιες θέσεις εργασίας στον τομέα του ενδύματος στην περιοχή αν και μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας ενδυμάτων έχει μετακινηθεί προς την Κίνα.

Η τοπική βιομηχανία ενδυμάτων επικεντρώνεται τώρα στην γρήγορη παραγωγή σε μικρές ποσότητες και με το κομμάτι, η οποία γίνεται γενικά στο σπίτι του εργαζομένου. Μεγάλο μέρος της αύξησης του πληθυσμού οφείλεται στην μετανάστευση.

Καθώς οι προηγούμενες γενιές των μεταναστών απόκτησαν δεξιότητες στη γλώσσα και στη εκπαίδευση, τείνουν να μετακινούνται σε περιοχές με καλύτερες προοπτικές στέγασης και απασχόλησης που είναι διαθέσιμες στα προάστια και στους εξωτερικούς δήμους της Νέας Υόρκης.

Δημογραφικά στην Chinatown

Σε αντίθεση με τις περισσότερες αστικές Chinatowns, η Chinatown του Manhattan είναι μια κατοικημένη περιοχή, καθώς και μία εμπορική περιοχή. Πολλές εκτιμήσεις του πληθυσμού κάνουν λόγο για 90.000 έως 100.000 κατοίκους. Είναι δύσκολο να υπάρξει μια ακριβή μέτρηση, καθώς η συμμετοχή της γειτονιάς στην απογραφή των ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα είναι μικρή λόγω γλωσσικών φραγμών, καθώς επίσης και η μεγάλη κλίμακα της παράνομης μετανάστευσης.

Μέχρι τη δεκαετία του 1960, η πλειοψηφία του Κινέζικου πληθυσμού στην Chinatown μετανάστευσε από την επαρχία Guangdong και το Χονγκ Κονγκ, οι οποίοι μιλούσαν Καντονέζικα, και ιδίως τις διαλέκτους Canton καιTaishan. Μια μειοψηφία των Hakka αντιπροσωπευόταν εξίσου.

Οι κάτοικοι σπάνια μιλούν τη γλώσσα των Μανταρίνων, ακόμη και μέσα στη δεκαετία του 1980. Η μεταναστευτική μεταρρύθμιση του 1965 άνοιξε την πόρτα σε μια τεράστια εισροή Καντονών από το Χονγκ Κονγκ, και τα Καντονέζικα έγινε η κυρίαρχη γλώσσα.

Αλλά από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και του 1990, η συντριπτική πλειοψηφία των νέων μεταναστών από την Κίνα έχουν έρθει από την ηπειρωτική Κίνα, και κυρίως από την επαρχία Fujian, οι οποίοι τείνουν να μιλούν την επίσημη Κινέζικη γλώσσα μαζί με τις περιφερειακές διαλέκτους τους. Οι περισσότεροι μετανάστες Fuzhou είναι παράνομοι μετανάστες, ενώ οι περισσότεροι από τους Καντονούς μετανάστες είναι νόμιμοι μετανάστες στην Chinatown του Manhattan.

Με την έλευση των λαθρομεταναστών Fuzhou κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, υπάρχει τώρα μία κοινότητα Fuzhou στο ανατολικό τμήμα της Chinatown του Manhattan, η οποία ξεκίνησε από την East Broadway κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και αργότερα επεκτάθηκε βόρεια πάνω από την Οδό Eldridge έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Δεδομένου ότι το επίκεντρο της μαζικής εισροής Fuzhou μετατοπίστηκε στο Brooklyn στη δεκαετία του 2000, ο Καντονέζικος πληθυσμός της Chinatown του Manhattan εξακολουθεί να παραμένει βιώσιμος και μεγάλος και με επιτυχία συνεχίζει να διατηρεί σταθερή την Καντονέζικη ταυτότητα της κοινότητας, τη διατήρηση των κοινόχρηστων χώρων συλλογής που ιδρύθηκαν πριν από δεκαετίες στο δυτικό τμήμα της Chinatown, να ψωνίζει, να εργάζεται, και να κοινωνικοποιείται σε αντίθεση με τον Καντονέζικο πληθυσμό στην Chinatown του Brooklyn που μειώνεται ταχύτατα.

Γλωσσολογικά, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η Καντονέζικη διάλεκτος που είχε κυριαρχήσει στην Chinatown εδώ και δεκαετίες με ταχείς ρυθμούς τους επισκιάστηκε από τα Κινέζικα των Μανταρίνων, την εθνική γλώσσα της Κίνας, και την lingua franca των περισσότερων από τους τελευταίους Κινέζους μετανάστες.

Στέγαση στην Chinatown

Το απόθεμα κατοικιών της Chinatown εξακολουθεί ως επί το πλείστον να αποτελείται από στενά κτίρια εργατικών κατοικιών, ορισμένα εκ των οποίων είναι πάνω από 100 ετών. Εξακολουθεί να είναι συνηθισμένο σε τέτοια κτίρια να έχουν τα μπάνια στους διαδρόμους και να μοιράζονται μεταξύ πολλών διαμερισμάτων.

Ένα ομοσπονδιακό επιδοτούμενο σχέδιο στέγασης, με την ονομασία Confucius Plaza, ολοκληρώθηκε στη γωνία των οδών Bowery και Division το 1976. Αυτή η 44 ορόφων πολυκατοικία με τα 760 διαμερίσματα έδωσε τα τόσο αναγκαία νέα αποθέματα κατοικιών, σε χιλιάδες κατοίκους. Το κτίριο στεγάζει επίσης ένα νέο δημόσιο δημοτικό σχολείο, το PS 124 (ή Yung Wing Elementary).

Πέραν του ότι είναι το πρώτο και μεγαλύτερο προσιτό συγκρότημα κατοικιών που υφίσταται ειδικότερα στον πληθυσμό της Chinatown το Confucius Plaza είναι επίσης ένα πολιτιστικό και θεσμικό ορόσημο, που ώθησε εμπρός την οργάνωση της κοινότητας, της Asian Americans for Equality (AAFE), μία από τις αρχαιότερες πολιτικό/κοινοτικές οργανώσεις των Chinatowns, που ιδρύθηκε το 1974.

Ορόσημα στην Chinatown

Για μεγάλο μέρος της ιστορίας της Chinatown, υπήρχαν λίγα μοναδικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά για να επιδείξουν στους επισκέπτες που έφτασαν στην περιοχή (εκτός από τη γλώσσα των σημάτων στα καταστήματα).

Το 1962, στην πλατεία Chatham Square στήθηκε η αψίδα Lieutenant Benjamin Ralph Kimlau Memorial στη μνήμη των Κινέζων-Αμερικανών που έχασαν τη ζωή τους στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αυτό το μνημείο, που φέρει την καλλιγραφία του μεγάλου Yu Youren (1879-1964), ως επί το πλείστον αγνοούνταν από τους κατοίκους και αυτό οφείλονταν στην κακή θέση του σε μια πολυσύχναστη διασταύρωση αυτοκίνητων με μικρή κυκλοφορία πεζών.

Ένα άγαλμα του Lin Zexu, γνωστού και ως Επίτροπος Lin, ενός Fuzhou Κινέζου αξιωματούχου που αντέταξε το εμπόριο οπίου, βρίσκεται επίσης στην πλατεία που βλέπει βόρεια από την East Broadway.

Στη δεκαετία του 1970, η New York Telephone, η τότε τοπική τηλεφωνική εταιρεία ξεκίνησε να διακοσμεί τους τηλεφωνικούς θαλάμους στο δρόμο σε στυλ παγόδα. Το 1976, το άγαλμα του Κομφούκιου μπροστά στην Confucius Plaza έγινε κοινός τόπος συνάντησης. Στη δεκαετία του 1980, οι τράπεζες που άνοιξε νέα καταστήματα και άλλες που ανακαινίστηκαν άρχισαν να χρησιμοποιούν παραδοσιακό κινέζικο στυλ για τις προσόψεις των κτιρίων τους.

Η Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ένας εθνικός ιστορικός χώρος χτίστηκε το 1815, και βρίσκεται στην Οδό Mott.

Το 2010, η Chinatown και η Little Italy περιελήφθησαν σε μία ενιαία ιστορική περιοχή στο Εθνικό Μητρώο Ιστορικών Τόπων.

Για οργανωμένες εκδρομές στη Νέα Υόρκη εμπιστευτείτε το ταξιδιωτικό πρακτορείο JoyTours, όπου με εμπειρία 40 ετών, ταξιδεύει όλον τον κόσμο στην Αμερική.